نوشته : سید فرشید آریاشکوه *
چند سالی است فعالان حوزه نرم افزار از اتفاقات ناشی از تصمیمات مدیران ارشد رنج میبرند از قوانین ناقص حمایتی برای حقوق پدیدآورندگان نرم افزار گرفته تا انحصاری شدن بازار ها در حوزه های دولتی و خصوصی مغز های متفکر فناوری اطلاعات در کشور به جای آنکه با افکاری آسوده و فضایی امن در حال توسعه خلاقیت محصولات خود باشند در تکاپو و نگرانی برای حفظ بازار فعلی خود جا مانده اند روند حرکت صنعت نرم افزار در کشور نزولی شده و هیچ نهادی به دست و پا زدن این صنعت توجه نمی کند ، صحبت های حمایتی، نطقی برای تریبون های مدیران شده و در اجرا اما هیچ قدمی برداشته نمی شود .
حال امروز تولیدکنندگان نرم افزار در کشور بعد از گذر از طوفان های سهمگین سال های اخیر در حوزه های دولتی وارد گرداب انحصار در بخش خصوصی شده اند و امروز نه در بخش دولتی و نه خصوصی دیگر جای امنی برای شرکت های نرم افزاری وجود ندارد. روند رشد شرکت های کاغذی و شبه خصوصی چنان رو به رشد است که صدای مرگ را به گوش فعالان جوان و تازه کار حوزه آی تی میرساند . کشور های همسایه ایران در منطقه جملگی با توجه ویژه به این حوزه و نقش آن در توسعه سایر صنایع گوی سبقت را از ایرانیان خوش فکر و خلاق ربوده اند و چه بسا شاید در سال های نه چندان دور شاهد آن باشیم که محصولات نرم افزاری داخلی کشورمان نیز وارداتی شوند .
در برنامه پنجم توسعه یک و نیم درصد از صادرات غیرنفتی به بخش فناوری اطلاعات تخصیص داده شده ولی هنوز زیرساخت های لازم برای آن فراهم نیست ، پدیدآورنده یک نرم افزار به علت ضعف در قوانین حمایتی کپی رایت ایران در بازار جهانی از ترس سرقت مغرافزارش پای محصول خود را نمی تواند به بیرون مرز های کشور بگستراند . صنعتی که معنای واقعی تولید ثروت است به خاطر عدم توجه مدیران دولتی و حضور شرکت های شبه خصوصی و به انحصار کشیده شدن، اکنون به حیاط خلوت منفعت طلبان تبدیل شده . اجرای ماده 71 قانون نظام صنفی که ابتدا شمع رونق بازار را در دل تولیدکنندگان نرم افزار های فروشگاهی روشن کرد اکنون در پشت پرده ی رانت و تعاملات غیر رسمی برخی شرکت ها و سازمان ها ، تیشه بر ریشه شرکت های نرم افزاری میزند.
متخصصین ایرانی در حوزه نرم افزار در کشور های غربی نقش های کلیدی شرکت های معظم و بین المللی را بازی میکنند و متاسفانه در داخل کشور مشغول به شغل های کاملا غیر مرتبط با تحصیلات خود هستند . خروج مغز های این صنعت از شهرستان ها به مقصد پایتخت و از پایخت به خارج از کشور عطش نرم افزاری ایران را بیشتر میکند .اکنون پس از گذر از تونل مرگ چند ساله حوزه نرم افزار، فعالان این صنعت به دنبال پاگردی برای استرحت و احیای دوباره میگردند.
توسعه فناوری اطلاعات در کشور نیازمند به عنایت ویژه مدیران ارشد و دستگاه های نظارتی می باشد ، و اگر سلامت بازار حفظ شود و جلوی انحصارات گرفته شود شرکت های بومی و ملی خود به تنهایی میتوانند تحولی در صنعت آی تی کشور در فضای رقابتی کسب و کار ایجاد نمایند و موجب افزایش کیفیت محصولات و دانش فنی شرکت ها شود. خواسته فعالان این حوزه از دولت جدید حمایت از حقوق پدیدآورندگان و نظارت دقیق بر سلامت فضای کسب و کار در بخش خصوصی و اجرای صحیح اصل 44 در بخش دولتی و کوتاه کردن دست های شبه خصوصی میباشد .
*رئیس کمیسیون حقوقی و مجلس خانه صنعت ، معدن و تجارت جوانان ایران